Opwekken duurzame energie - Veel gestelde vragen

Waarom stappen we over op duurzaam opgewekte elektriciteit?

De verbranding van fossiele brandstoffen zoals gas, kolen en olie zorgt voor veel CO2-uitstoot. Wetenschappelijk is vastgesteld dat het klimaat hierdoor verandert. Het gevolg hiervan is dat we vaker te maken krijgen met extreem weer. Daarom moeten we de CO2-uitstoot omlaag brengen. Dat doen we door energiebesparing, aardgasvrij worden én de duurzame opwek van elektriciteit.

Waarom wordt er voor de opwek van duurzame energie vooral gekeken naar zon- en windenergie?

De gemeenten richten zich voornamelijk op bewezen vormen van duurzame elektriciteit die voor 2030 te realiseren zijn, zowel technisch als financieel. Op dit moment zijn dat zon- en windenergie. Ontwikkelingen op het gebied van duurzame elektriciteitsbronnen   worden wel scherp in de gaten gehouden.

Zijn er ook alternatieven voor zon- en windenergie?

Jazeker, te denken valt aan elektriciteitsopwekking uit waterkracht, groene waterstof, en biomassa. De gemeente heeft in haar Energievisie staan welke alternatieven zij overweegt bij elektriciteitsopwekking.

Wat is de rol van de nieuwe gemeente Land van Cuijk?

De nieuwe gemeente Land van Cuijk stelt in dialoog met haar inwoners, kaders op waar plannen voor grondgebonden zon- en windenergie aan moeten voldoen. Dat zijn zowel ruimtelijke randvoorwaarden, zoals afstanden tot woningen, als procesmatige randvoorwaarden, zoals een omgevingsdialoog. Daarnaast zet de gemeente een proces op hoe initiatiefnemers een vergunningsaanvraag voor een zon- of windpark kunnen indienen en beoordeelt vervolgens die aanvragen.  Tot slot stimuleert de gemeente zonne-energie op daken, zowel bij bedrijven als particulieren.  De gemeente werkt in de regio samen binnen de Regionale Energie strategie Noordoost Brabant (RES-NOB).

Hoe verloopt de procedure voor het aanvragen van zon- en windparken?

Elke van de vijf gemeenten die opgaan in de nieuwe gemeente Land van Cuijk heeft regels opgesteld voor initiatiefnemers voor een zon- of windpark. Als de nieuwe gemeente Land van Cuijk op 1 januari 2022 een feit is, blijven die regels nog maximaal 2 jaar geldig totdat er nieuwe beleid is opgesteld. Daarna gelden de regels die de nieuwe gemeente Land van Cuijk heeft opgesteld. In 2022/2023 zal de gemeente Land van Cuijk dan ook aan de slag gaan met het opstellen van nieuwe regels.

Wie beslist er over de aanvragen voor zon- en windparken?

De gemeenteraad beslist over een aanvraag. In de afwegingskaders voor zonneparken en de beleidskaders voor windenergie, die elke gemeente heeft opgesteld, staat aan welke voorwaarden de aanvraag moet voldoen.

Wat betekent dat voor mij?

Het akkoord van Parijs in 2015 van de Verenigde Naties gaat uit van een opwarming van de aarde met maximaal 1,5 graden Celsius. Nederland heeft dit in het Klimaatakkoord van 2019 uitgewerkt. Nederland streeft in 2030 naar een vermindering van de CO2-uitstoot met 49% ten opzichte van het jaar 1990. Dat betekent onder meer dat woningen beter geïsoleerd moeten worden, dat we naar een verwarming van gebouwen gaan zonder gebruik van aardgas en dat autorijden steeds meer elektrisch plaats zal vinden. Dat zijn ingrijpende veranderingen, die voor iedereen haalbaar en betaalbaar moeten zijn.

Ik ben benaderd door een ontwikkelaar die een zonnepark wil realiseren op mijn grond, wat moet ik doen?

Je weet zelf het beste of je jouw grond daarvoor ter beschikking wilt stellen en onder welke voorwaarden je dat wel of niet wilt. Om te kijken of de locatie ook geschikt is, kun je contact op nemen met de afdeling duurzaamheid van de gemeente. De medewerkers kunnen je verder helpen in het bepalen of jouw grond past binnen de zoekgebieden voor zonne-energie. Een initiatiefnemer kan zonder je toestemming geen zonnepark op jouw grond realiseren. Als een initiatiefnemer zich bij de gemeente meldt met een initiatief, wordt er altijd gevraagd of de grondeigenaar akkoord is. Dit moet ook schriftelijk aangetoond kunnen worden met een ondertekend contract.

Er komt een zon- en/of windinitiatief in mijn buurt en dat wil ik niet. Hoe maak ik dat kenbaar?

Zon- en windinitiatieven doorlopen een uitgebreide procedure binnen de gemeente. Onderdeel van die procedure is dat de gemeente eisen stelt ten aanzien van een omgevingsdialoog. In die gesprekken kun je aan de initiatiefnemer duidelijk maken hoe je denkt over het initiatief en met welke aanpassingen of onder welke voorwaarden het voor jou wel dragelijk is. Indien je er niet uit komt met de initiatiefnemer en de initiatiefnemer besluit om de ontwikkeling wel door te zetten, dan heb je de kans om dat officieel kenbaar te maken door een zienswijze in te dienen op het concept besluit van de verklaring van geen bedenkingen die door de gemeenteraad is afgegeven. Deze wordt gepubliceerd in de lokale krant en ligt dan 6 weken ter inzage. Binnen die termijn moet uw zienswijze dan binnen zijn bij de gemeente.

In de kranten lees ik veel over transportschaarste. Wat betekent dat voor mij?

In veel regio’s is er sprake van transportschaarste, helaas ook in jouw gemeente. Dit betekent dat grootschalige initiatieven voor zon- of windenergie niet meer aangesloten kunnen worden op het net, als zij daarvoor nog geen contract met de netbeheerder hebben afgesloten. Onder grootschalige initiatieven verstaan we in dit geval alle grondgebonden initiatieven (met uitzondering initiatieven op eigen grond voor eigen gebruik) en alle zoninitiatieven op daken die aangesloten worden op een grootverbruikersaansluiting (groter dan 3 x 80 Ampère).  Indien je zonnepanelen op je eigen dak wilt aanleggen, dan kun je dat nog steeds doen.

Heeft het zon- of windinitiatief uit mijn omgeving invloed op de levering van mijn zonnepanelen?

Het transportnet bestaat uit verschillende niveaus. Particulieren en grootschalige zon- of windinitiatieven worden niet op hetzelfde niveau aangesloten en daardoor heeft dat niet direct invloed op elkaar. Wel kan het zo zijn dat als het aantal zonnepanelen bij particulieren explosief groeit, en dat de druk daarmee op het hogere niveau van het transportnet tot problemen leidt. Bel in dat geval de netbeheerder Enexis. In de meeste gevallen moeten zij een kleine aanpassing maken in het transportnet en is dat eenvoudig op te lossen.

Ik wil zelf in mijn achtertuin zonnepanelen neerleggen. Mag dat?

Het streven is om zoveel mogelijk zonne-energie op daken te realiseren. Er zijn uiteraard situaties waarin dat niet mogelijk of wenselijk is. In dat geval is het mogelijk als de geplande locatie voor de zonnepanelen binnen het bouwvlak vallen, of als de locatie in stedelijk gebied valt, of als je in landelijk gebied woont, maar de totale oppervlakte onder de 50 m2 blijft. Neem contact op met de afdeling vergunningverlening om jouw plan te bespreken

Heeft de gemeente ook subsidie voor zonnepanelen?

De gemeente heeft geen subsidie voor zonnepanelen. Zonnepanelen zijn rendabel en verdienen zichzelf binnen afzienbare tijd terug, o.a. met door middel van saldering. Dit is een landelijke regeling waar je automatisch gebruik van maakt als je zonnepanelen aanschaft.

Kan ik meedoen met een initiatief en op welke manier?

De gemeenten in Noordoost-Brabant delen de afspraak uit het Klimaatakkoord om bij wind en grootschalige zonprojecten op land (>15 kWp) minimaal 50% lokaal eigendom na te streven. Eigendom gaat verder dan de mogelijkheid tot financiële participatie die we nu veelal tegenkomen. Met eigendom wordt zeggenschap aan financiële participatie gekoppeld. Hierdoor ben je als bewoner nauw betrokken bij het betreffende project.

Dat betekent dat wanneer we streven naar 50% lokaal eigendom, we naast financiële participatie ook streven naar vroegtijdig zeggenschap vanaf de planfase (procesparticipatie) en zeggenschap tijdens de exploitatie (over met name de geldstromen). Daarmee sturen we op intensievere samenwerkingen tussen omwonenden/ omgeving en ontwikkelaars. Uitgangspunt is dat de lusten en lasten van de energietransitie evenredig verdeeld worden. En ook dat het zeggenschap niet alleen ligt bij degenen die voldoende financiële middelen hebben.

Welke meeteenheden worden gebruikt en wat houdt dat in?

Als het om energie gaat, gebruikt niet iedereen dezelfde eenheden. Dat kan verwarrend zijn. Om een goede vergelijking te kunnen maken kan je de ene eenheid omrekenen naar de andere eenheid. Daarbij moet je allereerst onderscheid maken tussen de hoeveelheid energie en de hoeveelheid energie per seconde (ook wel vermogen genoemd).Als eenheden voor de hoeveelheid geleverde of verbruikte energie kennen we kilowattuur (kWh; wordt meestal gebruikt voor elektrische energie) en joules (J; de standaardeenheid voor allerlei soorten energie). Als eenheid van vermogen (dus energie per seconde) kennen we de watt (W). 1 watt = 1 joule per seconde. Een stofzuiger die 1000 watt (ofwel 1 kilowatt, 1 kW) vermogen heeft, gebruikt dus elke seconde 1000 joule.

Als laatste: we korten een duizendvoud af tot kilo (voorvoegsel k, zoals in kWh). Een miljoen krijgt voorvoegsel mega (afgekort M), een miljard giga (G), een biljoen tera (T) en een biljard peta (P).Een paar voorbeelden om eenheden om te rekenen:

• 1 kWh = 3600.000 joule = 3600 kJ = 3,6 MJ
• 1 kilowatt = 1000 watt = 1000 joule per seconde = 1000 J/s = 1 kJ/s
• Een gemiddeld huishouden verbruikt ca. 3.500 kWh elektriciteit per jaar
• Een gemiddelde twee-onder-één-kap woning verbruik ca 1.650 m3 aardgas per jaar

Hoe kun je het aantal windturbines en de oppervlakte van zonneparken met elkaar vergelijken?

In de regio Noordoost Brabant rekenen we met de volgende eenheden:1 windmolen van circa 210m tiphoogte (4,2 MW) produceert in de regio NOB ongeveer 14.700.000 kWh of 52 TJ (uitgaande van 3.500 vollasturen). 1 zonnepaneel van 300 Wp produceert in de regio NOB circa ongeveer 285 kWh of 0,001 TJ (uitgaande van 950 vollasturen).Oftewel 1 PJ staat gelijk aan 19 windmolens en 315 hectare zonnepark. 1 windmolen kan de elektriciteitsbehoefte van ca. 3.000 woningen opwekken.