Opvang vluchtelingen
Informatie over de opvang van asielzoekers, statushouders en (andere) vluchtelingen in onze gemeente.
Onze gemeente heeft net als alle andere gemeenten in Nederland de belangrijke wettelijke taak om statushouders een plaats te geven om te wonen en vluchtelingen op te vangen. We bieden onderdak aan statushouders en asielzoekers en op dit moment ook aan Oekraïense vluchtelingen. Dat doen we samen met andere organisaties, vrijwilligers en inwoners. Naast onderdak en opvang, helpen we met onderwijs, zorg en financiële hulp.
Opvang asielzoekers
In onze gemeente hebben we sinds 1997 één asielzoekerscentrum (AZC), in Grave. Hier is plek voor 600 asielzoekers en statushouders. Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (Deze link gaat naar een andere website) leidt deze locatie. Asielzoekers wonen daar tijdelijk terwijl ze wachten op de beoordeling van hun asielaanvraag. Statushouders die in de asielopvang zitten, blijven daar totdat ze een woning krijgen in een gemeente. Het COA zorgt voor deze locatie en is verantwoordelijk voor begeleiding en de veiligheid. De bewoners hebben dagelijkse activiteiten en kinderen krijgen onderwijs.
Woningen voor statushouders
De Rijksoverheid bepaalt elk half jaar voor hoeveel statushouders de gemeente een woning moet regelen. Dat heet een taakstelling. De gemeente moet hieraan voldoen. Het COA verbindt statushouders aan een gemeente. Daarbij kijken zij waar de statushouders de beste kansen hebben om te wonen, te werken en mee te doen in de samenleving.
In overleg met verschillende organisaties zoals woningcorporaties, Sociom en scholen willen we onze nieuwe inwoners zo snel mogelijk inburgeren. Dat betekent een woning bieden, helpen naar werk, en zorgen voor onderwijs. Zo kunnen ze zo snel mogelijk mee doen in onze gemeenschap.
Inburgering statushouders
Asielzoekers die in Nederland mogen blijven krijgen een verblijfsstatus. We spreken dan niet meer van asielzoekers, maar van statushouders. Statushouders moeten zo snel mogelijk inburgeren. In het AZC volgen zij vaak al een voor-inburgeringsprogramma van het COA. Als er statushouders in onze gemeente komen wonen, starten we met een standaard verplicht inburgeringsprogramma.
Landelijke opvangcrisis
In Nederland hebben we te maken met een opvangcrisis. De instroom van asielzoekers in Nederland is hoog en er zijn niet genoeg opvangplekken in ons land. Daarvoor is er sinds dit jaar de Spreidingswet (Deze link gaat naar een andere website). Deze wet bepaalt dat statushouders in Nederland worden verspreid over álle gemeenten in Nederland. Met de opvangplekken in het AZC in Grave voldoen wij aan de Spreidingswet. Zo helpen wij de Rijksoverheid en het COA.
Daarnaast plaatst het COA kleine aantallen statushouders tijdelijk in hotels (Deze link gaat naar een andere website). Dit is volgens het COA nodig om te zorgen voor voldoende opvangplekken in de AZC’s voor nieuwe asielzoekers. Het COA doet dit namens de Rijksoverheid. Daar hoeft de gemeente geen toestemming voor te geven.
Tijdelijke opvang statushouders in Boxmeer
Sinds 10 mei 2024 heeft het COA 54 statushouders aan een tijdelijk woning geholpen. Zij wonen tijdelijk in het gebouw aan de Spoorstraat 72 in Boxmeer, waar eerder hotel De Baronie zat. Zij komen uit AZC’s in onze regio en hebben een verblijfsvergunning en een burger service nummer (BSN). Zij mogen in Nederland blijven wonen en hebben dezelfde rechten en plichten als iedereen in Nederland. Zij wachten al heel lang op een woning in een gemeente in de regio.
Tijdelijk verblijf
Het gaat om een tijdelijke opvang, van maximaal zes maanden. Na deze periode gaat de eigenaar van het pand verder met zijn eigen plannen voor de locatie. Op de hotellocatie is elke dag een beheerder aanwezig. Het COA blijft verantwoordelijk voor bijvoorbeeld het leefgeld, de verzekeringen en toegang tot de zorg. Zij organiseren het contact met het dichtstbijzijnde asielzoekerscentrum.
Geen toestemming nodig
Voor het verblijf is geen toestemming nodig van de gemeente. De statushouders hebben dezelfde rechten als alle Nederlanders en mogen in een hotel verblijven. Hiermee maakt het COA plaats voor nieuwe asielzoekers.
Overlast of klachten
Is er overlast, dan kan je bellen met de politie via het 0900-8844 (geen spoed, wel politie) of 112 (alleen bij spoed). De statushouders moeten zich gewoon aan de wet houden. Je kunt ook een melding maken bij de gemeente via de MijnGemeente app of door te bellen naar 0485-854000. Geef hierbij aan dat het gaat om ‘overlast AZC’. Ook ‘s avonds en in het weekend reageren onze BOA’s op een melding.
Vragen en antwoorden over de opvang van vluchtelingen
Wat is het verschil tussen een asielzoeker, statushouder en een vluchteling?
Asielzoekers zijn mensen die gevlucht zijn uit hun thuisland en asiel aanvragen in ons land. Dat doen zij in het aanmeldcentrum. Als asielzoekers een verblijfsvergunning krijgen, worden ze statushouders. Vanaf dat moment hebben ze recht op een woning in Nederland en maken ze onderdeel uit van de Nederlandse samenleving.
Wat doet het COA?
Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) (Deze link gaat naar een andere website) zorgt voor de opvang van asielzoekers in Nederland tijdens de asielprocedure. Het COA zorgt voor verblijf in een AZC vanaf het moment dat de asielzoeker asiel aanvraagt in Nederland, tot aan het moment dat de asielzoeker Nederland moet verlaten of een verblijfsvergunning krijgt.
Wat houdt de Spreidingswet in?
Elke twee jaar maakt de Rijksoverheid een voorspelling van de instroom van asielzoekers in Nederland. Op basis daarvan maakt de overheid een verdeling over alle gemeenten in Nederland. Volgens de Spreidingswet is elke gemeente verplicht asielzoekers op te vangen. Met de opvangplekken in het AZC Grave voldoen we op dit moment aan de opdracht uit de Spreidingswet.
In het hoofdlijnenakkoord van het nieuwe kabinet staat de Spreidingswet ter discussie. De partijen hebben afgesproken de wet in te trekken. Wat daarvan de gevolgen zijn voor onze gemeente is nog niet duidelijk.
Hoeveel asielzoekers en statushouders moet onze gemeente opvangen?
Volgens de Spreidingswet moeten wij 536 asielzoekers opvangen. In het AZC in Grave zijn op dit moment al 600 plaatsen beschikbaar. Daarmee voldoen we aan de opdracht uit de Spreidingswet. De taakstelling voor het regelen van woningen voor statushouders is dit jaar in totaal 183.
Om wat voor mensen gaat het?
Het gaat om mensen van verschillende leeftijden en nationaliteiten. Alleenstaande volwassenen, kinderen en gezinnen. Deze groep verandert steeds. Dit hangt af van de aanmeldingen bij het aanmeldcentrum.
Waar worden deze mensen opgevangen?
In het AZC in Grave. Daarnaast wordt een kleine groep statushouders opgevangen in Boxmeer (Deze link gaat naar een andere website).
Hoe is de veiligheid op en rondom het AZC geregeld?
Het COA is verantwoordelijk voor de veiligheid op het AZC-terrein in Grave. De medewerkers van het COA zijn bhv-getraind en kunnen optreden bij problemen. Zij zijn tussen 08.00 en 22.00 uur op de locatie. Daarnaast zijn er 24 uur per dag, 7 dagen in de week beveiligers op de locatie. Zij zijn dag en nacht bereikbaar. Als het nodig is, is er contact tussen het COA en de politie. De vluchtelingen krijgen begeleiding en voorlichting over onderwerpen zoals veiligheid, maar ook omgangsvormen in Nederland. Daarnaast houdt het COA samen met de gemeente, via een groep die advies geeft, contact met de omgeving. Er is ruimte voor vragen en eventuele klachten. Buiten het terrein zijn de gemeente en de politie verantwoordelijk voor de veiligheid.
Bij wie kan ik terecht als ik overlast merk of een klacht heb?
Overlast kun je altijd melden door te bellen naar de politie via 0900-8844 (geen spoed, wel politie) of 112 (alleen bij spoed). Je kunt ook een melding maken bij de gemeente via de MijnGemeente app of door te bellen naar 0485-854000. Geef daarbij aan dat het gaat om ‘overlast AZC’. Meldingen worden ook ‘s avonds en in het weekend afgehandeld door de BOA’s.
Ik wil graag helpen als vrijwilliger, kan dat?
Bij de begeleiding van asielzoekers en statushouders zijn veel vrijwilligers actief. Zij organiseren activiteiten of helpen bij het oefenen van de taal of bij het vinden van de weg in Nederland. Wil je vrijwilligerswerk doen op het AZC, kijk dan eens op de site van het AZC Grave (Deze link gaat naar een andere website). Wil je als vrijwilliger graag helpen bij de begeleiding van statushouders in onze gemeente, neem dan contact op met Sociom vluchtelingenwerk (Deze link gaat naar een andere website).
Ik heb een vraag, maar kan het antwoord hier niet vinden.
Heb je een andere vraag, neem dan contact op met het Klantcontactcentrum via telefoonnummer 0485-854000, of stuur een e-mail naar gemeente@landvancuijk.nl.
Meer informatie
Hieronder vind je een aantal links naar websites met meer informatie.